O isim İlker Çatak… 40 yaşındaki yönetmen, Öğretmenler Odası filmiyle En İyi Uluslararası Film kategorisinde Oscar’a aday gösterildi. Film Almanya adına yarışacak. İlker Çatak 1984 Berlin doğumlu. Ama liseyi İstanbul’da okumuş. Sinema eğitimi için Berlin’e geri dönmüş.
Mezuniyet tezi konusuysa ünlü yönetmen Nuri Bilge Ceylan üzerine… İlker Çatak 2015’te okul bitirme filmi olan Sadakat ile kısa metraj kategorisinde 7 ödül kazandı. İlk uzun metrajlı filmiyse roman uyarlaması olan “Bir Zamanlar Kızılderili Ülkesinde”… 2 Şubat itibarıyla Türkiye’de gösterime giren Öğretmenler Odası Çatak’ın 4. uzun metrajlı filmi. Başrolde Alman aktris Leonie Benesch var. Peki, ne anlatıyor film?
Hikaye Almanya’daki bir ortaokulda geçiyor. Polonya göçmeni olan matematik ve beden eğitimi öğretmeni Carla sınıfında hırsızlık vakasıyla karşı karşıya kalıyor. Türk kökenli bir öğrencisinin hırsızlıkla suçlanmasıyla “denklem”i kendi başına çözmeye karar veriyor ve okula gizli kamera yerleştiriyor.
Elde ettiği görüntü ona gerçeğe ulaştığını düşündürse de sonrasında yaşanacaklar büyük bir kaos doğuruyor. İdealleriyle katı eğitim sisteminin arasında sıkışan Carla, sakin ve tarafsız kalmaya çalıştıkça işler daha da kötüleşiyor. Hikaye örüldükçe çatışma unsurları giderek körükleniyor, sıkışan karakterin analitik zekası da sorunu çözmeye yetmez oluyor.
Alegorik bir toplum eleştirisi olan Öğretmenler Odası demokrasi, basın özgürlüğü, özel hayatın gizliliği, suç/suçlu, göçmenlere ırkçı bakış gibi belli başlı toplumsal meselelere o toplumun yetiştiği bir okulun çatısı altından bakıyor. Zaten film de tek bir sahne hariç baştan sona okulda geçiyor.
Değinilen toplumsal sorunlar ve kavramlar ne kadar ikircikliyse filmin dili de o denli kuşku ve kararsızlık dolu. Sonsuz olasılıklar evreninde gerçeğin göreceliğini, “kanıt” dediğimiz şeyin bir yanılgıdan ibaret olabileceğini matematik öğretmeninin çözmeye çalıştığı bu basit görünen hırsızlık denklemi üzerinden gözlemliyor yönetmen.
“Özgürlük” adı altında –bizzat ikiyüzlü sistemin eğittiği öğrenciler eliyle- gerçek nasıl kurgulanabilir? İdealist bir eğitimci olarak resmedilen Carla nasıl olur da öğrencisine zarar verecek hale gelebilir ve kariyeri lekelenir? İşte karakterlerin bu dönüşüm sürecine adım adım şahit oluyoruz. Saat gibi işleyen senaryo Carla’nın duygusal iniş çıkışlarıyla kusursuz bir uyum halinde hareket ediyor.
Oscar ödülleri 10 Mart’ta ABD’nin Los Angeles şehrinde her zamanki gibi görkemli bir törenle dağıtılacak. Kırmızı halıdaki şıklık yarışı ve törenin olmazsa olmaz skandalları tabii yine çok konuşulacak. Umarım biz de İlker Çatak’ın o altın heykelciği kucakladığı anları konuşuyor oluruz. Ama bu kategorinin en güçlü adayının İngiltere yapımı bir Yahudi soykırımı filmi olan The Zone of Interest yani “İlgi Alanı” olduğunu da söylemek zorundayım.
